WikiDhamma

Thư Viện Nghiên Cứu Phật Giáo


Con đem hết lòng thành kính đảnh lễ Đức Thế Tôn, 
Bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Chánh Giác
Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammāsambuddhassa

Ds 2.3.1.14 Tam Đề Ty Hạ

Thắng Pháp Theravāda
Theravāda Abhidhamma

Bộ Pháp Tụ
Dhammasaṅgaṇī

Ds 2.3.1.14. Hīnattika

Thế nào là các pháp ty hạ?
Katame dhammā hīnā?

Ba căn bất thiện là tham, sân, si các phiền não đồng nương căn ấy; tức thọ uẩn … (trùng) … thức uẩn tương ưng với pháp ấy; thân nghiệp, khẩu nghiệp và ý nghiệp do pháp ấy làm sở sanh. Ðây là các pháp ty hạ.
Tīṇi akusalamūlāni—lobho, doso, moho; tadekaṭṭhā ca kilesā; taṁsampayutto vedanākkhandho …pe… viññāṇakkhandho; taṁsamuṭṭhānaṁ kāyakammaṁ, vacīkammaṁ, manokammaṁ—ime dhammā hīnā.

Thế nào là các pháp trung bình?
Katame dhammā majjhimā?

Các pháp thiện và vô ký thành cảnh lậu thuộc dục giới, sắc giới, và vô sắc giới, tức sắc uẩn … (trùng) … thức uẩn. Ðây là các pháp trung bình.
Sāsavā kusalābyākatā dhammā kāmāvacarā, rūpāvacarā, arūpāvacarā, rūpakkhandho …pe… viññāṇakkhandho—ime dhammā majjhimā.

Thế nào là các pháp tinh lương?
Katame dhammā paṇītā?

Các đạo siêu thế, các quả của đạo và vô vi giới. Ðây là các pháp tinh lương.
Apariyāpannā maggā ca, maggaphalāni ca, asaṅkhatā ca dhātu—ime dhammā paṇītā.