SỰ CHUYÊN CẦN
APPAMĀDA
Ovādācariya Sayādawgyi U Paṇḍitābhivaṁsa
Dịch Việt
Dhanapālaka
Sīla
Giới (sīla) bao gồm sự thực hành các chuẩn mực đạo đức1Ngũ giới., tôn trọng những người đáng tôn trọng (apacāyana), phụng sự hay giúp đỡ người khác trong việc làm phước thiện của họ (veyyāvacca). Nếu các hành động được thực hiện bởi tâm từ (mettā) và tâm bi (karuna), người ta sẽ vượt qua được các hành vi thô thiển của phiền não (vitikkama kilesa) bằng sự kiểm soát thân, khẩu và công việc sinh sống của một người. Khi điều này trở thành thói quen, để giữ gìn những phẩm chất tốt đẹp, chúng ta phải tránh những hành động vô văn hóa, thiếu văn mình và gian ác. Chúng ta sẽ phát triển cảm giác hỗ thẹn tội lỗi (hiri) và ghê sợ tội lội (ottappa). Nhờ tránh xa điều xấu ác mà thành tựu Giới (Sīla).
Những hành động quan tâm như vậy không gây ra sự đau đớn và mất mát cho bản thân hay người khác, nhưng mang lại lợi ích và hạnh phúc cho nhiều người. Nếu một người hành động mà không có sự thông cảm, sợ hãi hoặc xấu hổ khi đối chiếu lại, họ sẽ tự nhận thấy mình thật tồi tệ, không hạnh phúc và ăn năn. Sự tự trách bản thân (attānuvāda bhaya) này sẽ khiến một người sợ hãi trong suốt cuộc đời và đặc biệt trong lúc chết, họ sẽ trải qua những hình ảnh kinh hoàng về những hành động xấu (kamma), những liên quan đến hành động đó (kamma nimitta) hoặc dấu hiệu nơi sanh của người nó (gati nimitta). Những người có đức hạnh nhờ vào sự cẩn trọng (appamāda) được thành tựu nhờ sīla, khi suy tư họ sẽ thấy những niềm vui, sự hài long và hạnh phúc trong cuộc sống này. Và họ sẽ trải qua những cảnh tượng tốt đẹp và dễ chịu. Họ được xem ví như một người vui vẻ và hạnh phúc cho đến khi lìa đời.
Người không làm việc xấu ác sẽ không bị xã hội chê trách và được bậc thiện trí khen ngợi. Do đó, họ tránh được sự đau khổ và bất hạnh trước sự đổ lỗi của người khác (paranuvāda bhaya). Với sự kiểm soát bản thân, một người sẽ không hành động bất hợp pháp. Vì vậy, họ sẽ tránh được những đau khổ và bất hạnh về tinh thần lẫn thể xác trước nguy cơ bị chính quyền trừng phát (danda bhaya). Ngay cả khi một người tinh ranh và có thể tránh khỏi được sự trừng phạt của chánh quyền, nhưng họ không thể thoát khỏi những nguy hiểm đáng sợ của sự tái sanh (duggati bhaya).
Ghi chú:
- 1Ngũ giới.