WikiDhamma

Thư Viện Nghiên Cứu Phật Giáo


Con đem hết lòng thành kính đảnh lễ Đức Thế Tôn, 
Bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Chánh Giác
Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammāsambuddhassa

Ja 293 Chuyện Thân Hư Hoại

Chuyện Tiền Thân Đức Phật
Jātaka

Chương Ba
Tikanipāta

Phẩm Bình Nước
Kumbhavagga

Ja 293 Kāyanibbindajātaka

Chuyện này được bậc Ðạo Sư kể tại Kỳ Viên về một người đàn ông kia sống tại Xá-vệ.

Ông ta bị bệnh hoàng đản (liên quan đến Gan) và các thầy thuốc bảo rằng đây là trường hợp không hy vọng chữa khỏi được. Vợ con ông không biết ai có thể chữa lành bệnh cho ông. Ông ta tự nghĩ: “Nếu ta được lành bệnh ta sẽ sống đời tu hành”.

Thế rồi vài ngày qua, sau khi dùng một thứ gì đó, ông thấy khá rồi được lành bệnh. Bấy giờ ông đến Kỳ Viên và xin gia nhập Giáo đoàn. Ông được bậc Ðạo Sư truyền tiểu giới (Sa-di) và đại giới (Tỷ-kheo) rồi ít lâu sau, ông chứng Thánh quả.

Sau đó, một hôm các Tỷ-kheo bàn tán với nhau trong Pháp đường:

– Này Hiền hữu, người kia bị bệnh hoàng đản và thệ nguyện rằng nếu lành được bệnh sẽ sống đời Phạm hạnh. Ông ta đã làm như thế và giờ đây đã đắc Thánh quả.

Bậc Ðạo Sư bước vào, hỏi các Tỷ-kheo đang ngồi đây với nhau bàn tán chuyện gì. Sau khi họ thuật lại, Ngài dạy:

– Này các Tỷ-kheo, không phải chỉ riêng người ấy đã làm thế. Xưa kia, các trí giả, khi được lành bệnh, cũng sống đời Phạm hạnh rồi được phần lợi cho riêng mình.

Rồi ngài kể một chuyện đời xưa.

*

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì xứ Ba-la-nại, Bồ-tát sinh ra trong một gia đình Bà-la-môn. Ngài lớn lên rồi bắt đầu thu góp của cải: nhưng ngài lại mắc bệnh hoàng đản. Các thầy thuốc cũng không thể làm gì cho ngài được, vợ ngài và cả gia đình cũng hết cả hy vọng. Ngài định rằng nếu được lành bệnh Ngài sẽ sống đời tu hành. Thế rồi ngài dùng một thứ gì đó, cảm thấy khỏe rồi lành bệnh. Ngài ra đi lên dãy Hy-mã-lạp Sơn (Tuyết Sơn) và trở thành một ẩn sĩ. Ngài tu tập các Thắng trí và các Thiền chứng rồi an trú trong thiền lạc.

Ngài tự nghĩ: “Từ lâu nay, ta chưa hề được hạnh phúc lớn lao như thế này!” Rồi ngài nói lên niềm cảm hứng:

“Mắc căn bệnh trầm kha,
Ta bị hành, khổ sở,
Thân này nhanh tàn tạ,
Như hoa phơi chỗ nắng.
“Phuṭṭhassa me aññatarena byādhinā,
Rogena bāḷhaṁ dukhitassa ruppato;
Parisussati khippamidaṁ kaḷevaraṁ,
Pupphaṁ yathā paṁsuni ātape kataṁ.

Ai không thấy sắc thân,
Chứa đầy thứ bất tịnh,
Nhưng lại cho là tịnh,
Uế nhiễm tưởng sạch trong.
Ajaññaṁ jaññasaṅkhātaṁ,
asuciṁ sucisammataṁ;
Nānākuṇapaparipūraṁ,
jaññarūpaṁ apassato.

Hổ thẹn thân xác này,
Hối thối, bệnh, đáng tởm,
Bản chất đầy bệnh hoạn,
Không thanh tịnh bao giờ,
Bị tham đắm thân này,
Say mê quên đạo lộ,
Sanh cảnh giới an vui.”
Dhiratthumaṁ āturaṁ pūtikāyaṁ,
Jegucchiyaṁ assuciṁ byādhidhammaṁ;
Yatthappamattā adhimucchitā pajā,
Hāpenti maggaṁ sugatūpapattiyā”ti.

Kāyanibbindajātakaṁ tatiyaṁ.

Bậc Ðạo Sĩ diễn tả bằng nhiều cách tính chất của bất tịnh và của đau khổ thường hằng, rồi chán chê thân xác và tất cả những thành phần của nó, ngài suốt đời tu tập Bốn Vô lượng tâm cho đến khi tái sanh vào cõi Phạm thiên.

*

Khi kể xong Pháp thoại này, bậc Ðạo Sư tuyên thuyết Tứ Ðế. Lúc ấy nhiều vị Tỷ-kheo đắc quả Dự Lưu v.v… Rồi bậc Ðạo Sư nhận diện Tiền thân:

– Bấy giờ, Ta chính là vị ẩn sĩ ấy.