Tương Ưng Bộ 3.8
Saṁyutta Nikāya 3.8
1. Phẩm Thứ Nhất
1. Paṭhamavagga
Mallikā
Mallikāsutta
Ở tại Sāvatthi.
Sāvatthinidānaṁ.
At Sāvatthī.
Lúc bấy giờ vua Pasenadi nước Kosala có mặt với hoàng hậu Mallikā, trên lầu thượng (hoàng cung).
Tena kho pana samayena rājā pasenadi kosalo mallikāya deviyā saddhiṁ uparipāsādavaragato hoti.
Now at that time King Pasenadi of Kosala was upstairs in the royal longhouse together with Queen Mallikā.
Rồi vua Pasenadi nước Kosala nói với hoàng hậu Mallikā:
Atha kho rājā pasenadi kosalo mallikaṁ deviṁ etadavoca:
Then the king said to the queen,
—Này Mallikà, có ai khác thân ái với hoàng hậu hơn là tự ngã của hoàng hậu.
“atthi nu kho te, mallike, kocañño attanā piyataro”ti?
“Mallikā, is there anyone more dear to you than yourself?”
—Thưa Ðại vương, không có ai khác thân ái với thiếp hơn là tự ngã của thiếp. Nhưng thưa Ðại vương, có ai khác thân ái với Ðại vương hơn là tự ngã của Ðại vương?
“Natthi kho me, mahārāja, kocañño attanā piyataro. Tuyhaṁ pana, mahārāja, atthañño koci attanā piyataro”ti?
“No, great king, there isn’t. But is there anyone more dear to you than yourself?”
—Này Mallikā, không có ai khác thân ái với ta hơn là tự ngã của ta.
“Mayhampi kho, mallike, natthañño koci attanā piyataro”ti.
“For me also, Mallikā, there’s no-one.”
Rồi vua Pasenadi nước Kosala bước xuống lầu và đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn, rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, vua Pasenadi nước Kosala bạch Thế Tôn:
Atha kho rājā pasenadi kosalo pāsādā orohitvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṁ abhivādetvā ekamantaṁ nisīdi. Ekamantaṁ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṁ etadavoca:
Then King Pasenadi of Kosala came downstairs from the stilt longhouse, went to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened.
—Ở đây, bạch Thế Tôn, con đi lên lầu thượng (của hoàng cung) với hoàng hậu Mallikā và con nói với hoàng hậu Mallikā:
“idhāhaṁ, bhante, mallikāya deviyā saddhiṁ uparipāsādavaragato mallikaṁ deviṁ etadavocaṁ:
“ —Này Mallikā, có ai khác thân ái với hoàng hậu hơn là tự ngã của hoàng hậu?”.
‘atthi nu kho te, mallike, kocañño attanā piyataro’ti?
Khi được nói vậy, bạch Thế Tôn, hoàng hậu Mallikā trả lời với con:
Evaṁ vutte, bhante, mallikā devī maṁ etadavoca:
“ —Thưa Ðại vương, không có ai khác thân ái với thiếp hơn là tự ngã của thiếp. Nhưng thưa Ðại vương, có ai khác thân ái với Ðại vương hơn là tự ngã của Ðại vương?”.
‘natthi kho me, mahārāja, kocañño attanā piyataro. Tuyhaṁ pana, mahārāja, atthañño koci attanā piyataro’ti?
Ðược nói vậy, bạch Thế Tôn, con trả lời cho hoàng hậu Mallikā:
Evaṁ vuttāhaṁ, bhante, mallikaṁ deviṁ etadavocaṁ:
“ —Này Mallikā, không có ai khác thân ái với ta hơn là tự ngã của ta”.
‘mayhampi kho, mallike, natthañño koci attanā piyataro’”ti.
Rồi Thế Tôn, sau khi biết rõ ý nghĩa này, trong lúc ấy liền nói lên bài kệ này:
Atha kho bhagavā etamatthaṁ viditvā tāyaṁ velāyaṁ imaṁ gāthaṁ abhāsi:
Then, understanding this matter, on that occasion the Buddha recited this verse:
“Tâm ta đi cùng khắp,
Tất cả mọi phương trời,
Cũng không tìm thấy được,
Ai thân hơn tự ngã.
Tự ngã đối mọi người,
Quá thân ái như vậy.
Vậy ai yêu tự ngã,
Chớ hại tự ngã người.”
“Sabbā disā anuparigamma cetasā,
Nevajjhagā piyataramattanā kvaci;
Evaṁ piyo puthu attā paresaṁ,
Tasmā na hiṁse paramattakāmo”ti.
“Having explored every quarter with the mind,
one finds no-one dearer than oneself.
Likewise for others, each holds themselves dear;
so one who loves themselves would harm no other.”