Tương Ưng Bộ 8.5
Saṁyutta Nikāya 8.5

1. Phẩm Vaṅgīsa
1. Vaṅgīsavagga

Khéo Thuyết
Subhāsitasutta

Tại Sāvatthī.
Sāvatthinidānaṁ.

Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ-kheo:
Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi:

“Này các Tỷ-kheo!”
“bhikkhavo”ti.

“Thưa vâng, Thế Tôn,” các Tỷ-kheo ấy vâng đáp Thế Tôn.
“Bhadante”ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṁ.

Thế Tôn nói như sau:
Bhagavā etadavoca:

“Ðầy đủ bốn đức tánh, này các Tỷ-kheo, lời nói được xem là thiện thuyết, không phải ác thuyết, vô tội và không bị người có trí chỉ trích. Thế nào là bốn?
“Catūhi, bhikkhave, aṅgehi samannāgatā vācā subhāsitā hoti, no dubbhāsitā; anavajjā ca ananuvajjā ca viññūnaṁ. Katamehi catūhi?

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo nói lời thiện thuyết, không nói lời ác thuyết, nói lời đúng pháp, không nói lời phi pháp, nói lời ái ngữ, không nói lời ác ngữ, nói lời chơn ngữ, không nói lời phi chơn.
Idha, bhikkhave, bhikkhu subhāsitaṁyeva bhāsati no dubbhāsitaṁ, dhammaṁyeva bhāsati no adhammaṁ, piyaṁyeva bhāsati no appiyaṁ, saccaṁyeva bhāsati no alikaṁ.

Ðầy đủ bốn đức tính này, này các Tỷ-kheo, lời nói được xem là thiện thuyết, không phải ác thuyết, vô tội và không bị người có trí chỉ trích.”
Imehi kho, bhikkhave, catūhi aṅgehi samannāgatā vācā subhāsitā hoti, no dubbhāsitā, anavajjā ca ananuvajjā ca viññūnan”ti.

Thế Tôn nói như vậy.
Idamavoca bhagavā.

Sau khi nói như vậy, bậc Thiện Thệ, Ðạo Sư lại nói thêm:
Idaṁ vatvāna sugato athāparaṁ etadavoca satthā:

“Bậc Thiện Nhơn dạy rằng:
Thứ nhất là khéo thuyết,
Thứ hai nói đúng pháp,
Chớ nói lời phi pháp,
Thứ ba nói ái ngữ,
Chớ nói lời ác ngữ,
Thứ tư, nói chơn thực,
Chớ nói lời phi chơn”.
“Subhāsitaṁ uttamamāhu santo,
Dhammaṁ bhaṇe nādhammaṁ taṁ dutiyaṁ;
Piyaṁ bhaṇe nāppiyaṁ taṁ tatiyaṁ,
Saccaṁ bhaṇe nālikaṁ taṁ catutthan”ti.

Rồi Tôn giả Vaṅgīsa từ chỗ ngồi đứng dậy, đắp thượng y vào một bên vai, chắp tay hướng về Thế Tôn và bạch Thế Tôn:
Atha kho āyasmā vaṅgīso uṭṭhāyāsanā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ karitvā yena bhagavā tenañjaliṁ paṇāmetvā bhagavantaṁ etadavoca:

“Thế Tôn, hãy soi sáng cho con! Thiện Thệ, hãy soi sáng cho con!”
“paṭibhāti maṁ, bhagavā, paṭibhāti maṁ, sugatā”ti.

Thế Tôn nói: “Này Vaṅgīsa, mong rằng Ông được soi sáng!”
“Paṭibhātu taṁ, vaṅgīsā”ti bhagavā avoca.

Rồi Tôn giả Vaṅgīsa trước mặt Thế Tôn, nói lên những bài kệ tán thán thích đáng:
Atha kho āyasmā vaṅgīso bhagavantaṁ sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthavi:

“Ai nói lên lời gì,
Lời ấy không khổ mình,
Lại không làm hại người,
Lời ấy là khéo thuyết.
“Tameva vācaṁ bhāseyya,
yāyattānaṁ na tāpaye;
Pare ca na vihiṁseyya,
sā ve vācā subhāsitā.

Ai nói lời ái ngữ,
Lời nói khiến hoan hỷ,
Lời nói không ác độc,
Lời ấy là ái ngữ.
Piyavācaṁva bhāseyya,
yā vācā paṭinanditā;
Yaṁ anādāya pāpāni,
paresaṁ bhāsate piyaṁ.

Lời chơn thật bất tử,
Là pháp từ ngàn xưa,
Dẫu nói Pháp, giải nghĩa,
Thiện nhân trú chơn thật.
Saccaṁ ve amatā vācā,
esa dhammo sanantano;
Sacce atthe ca dhamme ca,
āhu santo patiṭṭhitā.

Lời Đức Phật đã thuyết,
Đạt an ổn Niết-bàn,
Chấm dứt mọi khổ đau,
Thật lời nói tối thượng”.
Yaṁ buddho bhāsate vācaṁ,
khemaṁ nibbānapattiyā;
Dukkhassantakiriyāya,
sā ve vācānamuttamā”ti.