Kinh Tương Ưng 36.10
Saṁyutta Nikāya 36.10

1. Phẩm Có Kệ
1. Sagāthāvagga

Căn Bản Của Xúc
Phassamūlakasutta

“Này các Tỷ-kheo, có ba thọ này do xúc sanh, lấy xúc làm căn bản, lấy xúc làm nhân duyên, lấy xúc làm trợ duyên.
“Tisso imā, bhikkhave, vedanā phassajā phassamūlakā phassanidānā phassapaccayā.

Thế nào là ba?
Katamā tisso?

Lạc thọ, khổ thọ, bất khổ bất lạc thọ.
Sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā.

Do xúc được cảm thọ là lạc, này các Tỷ-kheo, lạc thọ sanh.
Sukhavedaniyaṁ, bhikkhave, phassaṁ paṭicca uppajjati sukhā vedanā.

Do sự đoạn diệt của xúc ấy được cảm thọ là lạc, lạc thọ ấy khởi lên do duyên xúc tương ứng được cảm thọ là lạc, lạc thọ ấy đoạn diệt, được tịnh chỉ.
Tasseva sukhavedaniyassa phassassa nirodhā, yaṁ tajjaṁ vedayitaṁ sukhavedaniyaṁ phassaṁ paṭicca uppannā sukhā vedanā, sā nirujjhati, sā vūpasammati.

Do xúc được cảm thọ là khổ, này các Tỷ-kheo, khổ thọ sanh.
Dukkhavedaniyaṁ, bhikkhave, phassaṁ paṭicca uppajjati dukkhā vedanā.

Do sự đoạn diệt của xúc ấy được cảm thọ là khổ, khổ thọ ấy khởi lên do duyên xúc tương ứng được cảm thọ là khổ, khổ thọ ấy đoạn diệt, được tịnh chỉ.
Tasseva dukkhavedaniyassa phassassa nirodhā, yaṁ tajjaṁ vedayitaṁ dukkhavedaniyaṁ phassaṁ paṭicca uppannā dukkhā vedanā, sā nirujjhati, sā vūpasammati.

Do xúc được cảm thọ là bất khổ bất lạc, này các Tỷ-kheo, bất khổ bất lạc thọ sanh.
Adukkhamasukhavedaniyaṁ, bhikkhave, phassaṁ paṭicca uppajjati adukkhamasukhā vedanā.

Do sự đoạn diệt của xúc ấy được cảm thọ là bất khổ bất lạc, bất khổ bất lạc ấy khởi lên do duyên xúc tương ứng được cảm thọ là bất khổ bất lạc, bất khổ bất lạc thọ ấy đoạn diệt, được tịnh chỉ.
Tasseva adukkhamasukhavedaniyassa phassassa nirodhā, yaṁ tajjaṁ vedayitaṁ adukkhamasukhavedaniyaṁ phassaṁ paṭicca uppannā adukkhamasukhā vedanā, sā nirujjhati, sā vūpasammati.

Ví như, này các Tỷ-kheo, hai khúc gỗ cọ xát nhau, đem đến gần nhau, nên sức nóng sanh ra, lửa được hiện hữu.
Seyyathāpi, bhikkhave, dvinnaṁ kaṭṭhānaṁ saṅghaṭṭanasamodhānā usmā jāyati, tejo abhinibbattati.

Khi hai khúc gỗ ấy bị phân ly tuyệt duyên, thời sức nóng khởi lên do duyên ấy được đoạn diệt, được tịnh chỉ.
Tesaṁyeva kaṭṭhānaṁ nānābhāvā vinikkhepā, yā tajjā usmā, sā nirujjhati, sā vūpasammati.

Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, ba thọ này do xúc sanh, lấy xúc làm căn bản, lấy xúc làm nhân duyên, lấy xúc làm trợ duyên,
Evameva kho, bhikkhave, imā tisso vedanā phassajā phassamūlakā phassanidānā phassapaccayā.

do duyên xúc tương ứng, các thọ tương ứng, tương ứng, khởi lên.
Tajjaṁ phassaṁ paṭicca tajjā vedanā uppajjanti.

Do sự đoạn diệt của xúc tương ứng, tương ứng các thọ tương ứng, tương ứng được đoạn diệt”.
Tajjassa phassassa nirodhā tajjā vedanā nirujjhantī”ti.

Dasamaṁ.

PHẨM CÓ KỆ TƯƠNG ƯNG THỌ THỨ NHẤT.
VEDANĀSAṀYUTTASSA SAGĀTHĀVAGGO PAṬHAMO.

Tassuddānaṁ

Samādhi sukhaṁ pahānena,
pātālaṁ daṭṭhabbena ca;
Sallena ceva gelaññā,
anicca phassamūlakāti.